مقدمه
در سال ۲۰۲۴، بازار جهانی ماشین‌آلات راه‌سازی با رشدی نسبی همراه بود؛ برآورد می‌شود که مجموع فروش جهانی تجهیزات سنگین حدود1.08 میلیون واحد باشد که نسبت به سال قبل کاهش ۸ درصدی را نشان می‌دهد. در این میان، فروش بیل‌های هیدرولیک در چین با افزایش ۳.۱۳٪ به ۲۰۱٬۱۳۱ دستگاه رسید که بیانگر بهبود تقاضای داخلی و ثبات بازار صادراتی است. از سوی دیگر، سهم بازار جهانی لودرهای چرخ‌دار در سال ۲۰۲۴ به ارزشی معادل16,351.2 میلیون دلار رسید که منطقه آسیا–اقیانوسیه با 23٪ بیشترین رشد را تجربه کرد. جالب آنکه بازار لودرهای کمپکت نیز با ارزش40.64 میلیارد دلار به کار خود ادامه داد؛ رشدی که عمدتاً ناشی از افزایش پروژه‌های شهری و کشاورزی است.
در سطح منطقه‌ای، بازار آمریکای شمالی با ارزشی معادل5.96 میلیارد دلار در ۲۰۲۳، به دلیل تمرکز بر نوسازی زیرساخت‌ها و پروژه‌های عمرانی گسترده، به رشد ۵.۲٪ در دوره ۲۰۲۴–۲۰۳۰ دست یافت. همچنین، گزارش‌های Technavio پیش‌بینی می‌کند بازار جهانی لودرهای چرخ‌دار از ۲۰۲۵ تا ۲۰۲۹ با نرخ مرکب سالانه ۱۰٫۴٪ رشد کند، در حالی که بازار جهانی لودرها در ۲۰۲۳ ارزشی معادل ۱۴٫۳ میلیارد دلار داشت و انتظار می‌رود تا ۲۰۲۸ بیش از ۲۵٫۸۵ میلیارد دلار دیگر رشد نماید. روندها همچنین نشان می‌دهند اروپا با ۳۰٪ و آمریکای شمالی با ۴۰٪ از ارزش بازار لودرها پیشتاز هستند، در حالی که خاورمیانه و آفریقا تنها ۲٪ سهم دارند. در دسامبر ۲۰۲۴ به تنهایی 19,369 دستگاه بیل فروخته شده که رشد ۱۶٪ نسبت به دسامبر ۲۰۲۳ را نشان می‌دهد.
توزیع فروش به تفکیک قاره
آسیا–اقیانوسیه
بیل‌های مکانیکی
- مجموع فروش چین (داخلی) 100,543دستگاه در سال 2024
مدل‌ها و قیمت‌ها:
-
- : Caterpillar 390F Lبیل فوق‌سنگین با سیستم هیدرولیک پیشرفته و کابین راحت، قیمت حدود 1,000,000–1,200,000 دلار
- :Komatsu PC490LC-11بیل 40 تنی با موتور کم‌مصرف و ظرفیت لیفت بالا، قیمت حدود 500,000–900,000 دلار
- توضیحات: هر دو دستگاه مناسب پروژه‌های بزرگ عمرانی و معدنی در آسیا هستند و از فناوری‌های هوشمند کنترل عملکرد بهره می‌برند.
لودرهای چرخ‌دار
- سهم ارزش بازار:23% ≈ (3760.78 میلیون دلار) ←109900 دستگاه
- مدل‌ها و قیمت‌ها:
- Komatsu WA320-8: لودر متوسط با حجم باکت 2.3 متر مکعب، مناسب پروژه‌های عمرانی، قیمت حدود 150,000–300,000 دلار
- Volvo L90H: لودر با موتور Tier 4 و سیستم‌های کم‌مصرف، قیمت حدود 120,000–300,000 دلار
- توضیحات: این مدل‌ها ترکیبی از قدرت و کارایی سوخت را ارائه می‌کنند و در پروژه‌های شهری و بزرگراه‌سازی کاربرد گسترده دارند.
اروپا
بیل‌های مکانیکی
- سهم ارزش بازار: 30٪از 59,268.06 میلیون دلار بازار هیدرولیک≈ 17,780.4 میلیون دلار
- مدل‌ها و قیمت‌ها:
- Hitachi ZX470LC-6 بیل 47 تنی با سیستم هیدرولیک 3D، قیمت:400,000–800,000 دلار
- Volvo EC950F بیل 90 تنی با موتور کم‌مصرف و فناوری‌های ایمنی پیشرفته، قیمت:400,000–800,000 دلار
- توضیحات: این ماشین‌ها برای عملیات سنگین عمرانی در معادن و پروژه‌های زیرساختی اروپا ایده‌آل هستند.
لودرهای چرخ‌دار
- سهم ارزش بازار: 30% ≈(4905.36 میلیون دلار) ←143400 دستگاه
مدل‌ها و قیمت‌ها:
-
- Caterpillar 926M لودر متوسط با راندمان بالا، قیمت:40,000–500,000 دلار
- Volvo L120H لودر با حجم باکت 4.5 متر مکعب و سیستم‌های کنترل حین کار، قیمت: 40,000–500,000 دلار
- توضیحات: این مدل‌ها در پروژه‌های شهری و معادن سطحی اروپا بیشترین استفاده را دارند.
آمریکای شمالی
بیل‌های مکانیکی
- سهم ارزش بازار: 40٪ از ارزش بازار هیدرولیک جهانی (≈23,707.2 میلیون دلار)
مدل‌ها و قیمت‌ها:
-
- Caterpillar 320 GC بیل 20 تنی برای پروژه‌های پیمانکاری سبک تا متوسط، قیمت: 250,000–350,000 دلار
- Kubota KX040-4مینی‌بیل 4 تنی با قابلیت جمع‌شونده شاسی، قیمت: 50,000–100,000 دلار
- توضیحات: 320 GC برای ساخت‌وساز و عمرانی عمومی و KX040-4 برای کارهای محدود در فضاهای کوچک کاربرد دارند.
لودرهای چرخ‌دار
- سهم ارزش بازار: 40% ≈(6540.48) ←≈191200 دستگاه
مدل‌ها و قیمت‌ها:
-
- Bobcat L85 لودر جمع‌وجور با قابلیت‌های متنوع، قیمت: 40,000–500,000 دلار
- John Deere 304G لودر 3.7 تنی با قابلیت مانور بالا، قیمت: 40,000–500,000 دلار
- توضیحات: این لودرها در پروژه‌های ساختمانی شهری و کشاورزی کوچک محبوب‌اند.
آمریکای لاتین
بیل‌های مکانیکی
- سهم ارزش بازار: 5٪ از بازار هیدرولیک (≈2,963.4 میلیون دلار)
- مدل‌ها و قیمت‌ها:
- Komatsu PC200-8 بیل 20 تنی با موتور کارآمد، قیمت 150,000–300,000 دلار
- Hitachi ZX200LC-7 بیل 20 تنی با سیستم کاهش لرزش، قیمت 200,000–400,000 دلار
توضیحات: این دستگاه‌ها اغلب در پروژه‌های راه‌سازی و معادن کوچک به کار می‌روند.
لودرهای چرخ‌دار
- سهم ارزش بازار: 5% (≈817.56 میلیون دلار)←≈23900 دستگاه
- مدل‌ها و قیمت‌ها:
- Case 321F لودر جمع‌وجور ویژه پیمانکاری‌های سبک، قیمت 40,000–300,000 دلار
- Volvo L70H لودر 4 تنی با سیستم اتوماتکی بالانس، قیمت 40,000–300,000 دلار
- توضیحات: این مدل‌ها مناسب پروژه‌های شهری و حمل محمولات سبک در آمریکای لاتین هستند.
خاورمیانه
بیل‌های مکانیکی
- تولید منطقه‌ای (بیل+بولدوزر): 14,000 واحد در 2024
- مدل‌ها و قیمت‌ها:
- JCB JS220LC بیل 22 تنی با موتور کم‌مصرف، قیمت 200,000–300,000 دلار
- Komatsu PC200-8قیمت 150,000–300,000 دلار
- توضیحات: این مدل‌ها به دلیل توان بالا در شرایط بیابانی و زیرساخت‌های نفتی منطقه کاربرد فراوان دارند.
لودرهای چرخ‌دار
- واردات منطقه‌ای: 38,000 واحد در 2024 (افزایش 11٪)
- سهم ارزش بازار:2%(≈327.02 میلیون دلار)←≈9560 دستگاه
- مدل‌ها و قیمت‌ها:
- JCB 407 قیمت نقدی 91,300 دلار
- Caterpillar 914K قیمت حدود 120,000–200,000 دلار
- توضیحات: لودرهای متوسط مناسب پروژه‌های بازیافت انرژی و عمرانی در کشورهای خلیج فارس‌اند.
ایران
- پیش‌بینی واحد فروش: تا سال 2028 حدود 9,029 دستگاه تجهیزات ساختمانی (بیل و لودر) فروخته خواهد شد
- برآورد تقریبی سهم ایران از خاورمیانه(براساس جمعیت و بازار):
- بیل‌های مکانیکی:≈ 2,800 دستگاه
- لودرهای چرخ‌دار:≈1,900 دستگاه
- مدل‌ها و قیمت‌ها:
- Excavator XCMG XE215C بیل 21 تنی، قیمت 200,000–350,000 دلار
- Liebherr R936: بیل 36 تنی، قیمت 400,000–700,000 دلار
- Loader XCMG LW300FN: لودر متوسط، قیمت 120,000–200,000 دلار
- Volvo L50F: لودر جمع‌وجور، قیمت 80,000–150,000 دلار
- توضیحات: برندهای چینی و اروپایی با خدمات پس از فروش در ایران بسیار محبوب‌اند و تناسب خوبی با پروژه‌های مسکن و راه‌سازی داخلی دارند.
با توجه به روندهای جهانی و منطقه‌ای، بازار بیل‌ها و لودرهای مکانیکی همچنان فرصت‌های قوی برای سرمایه‌گذاری و توسعه فناوری فراهم می‌آورد. رشد مداوم در بازار آسیا–اقیانوسیه و پیشتازی آمریکای شمالی نشان می‌دهد شرکت‌ها باید استراتژی‌های خود را بر اساس شرایط محلی تنظیم کنند. انتظار می‌رود بازار لودرهای کمپکت تا سال ۲۰۳۴ به 66.83 میلیارد دلار برسد که نشانه افزایش محبوبیت مدل‌های جمع‌وجور و چندمنظوره است. از سوی دیگر، ایران با پیش‌بینی فروش حدود 9,029 دستگاه تا سال ۲۰۲۸، بازار کوچکی اما رو به رشد را تجربه می‌کند که حول پروژه‌های زیرساختی و نوسازی مسکن می‌چرخد . در نهایت، گسترش فناوری‌های برقی و هوشمندسازی دستگاه‌ها کلید رقابت در سال‌های آینده خواهد بود و شرکت‌ها باید در جهت ارائه خدمات پس از فروش قوی و تضمین دسترسی به قطعات یدکی سرمایه‌گذاری نمایند.
3 بازیگر اصلی صنعت ماشین سنگین ایران
سه شرکت تیراژه ماشین، صنعتی هلی‌خودرو (هلیکو) و هپکو از بازیگران اصلی صنعت ماشین‌آلات راه‌سازی ایران هستند که هر یک در حوزه‌ای متمایز فعالیت می‌کنند. تیراژه ماشین با تأکید بر مونتاژ و واردات ماشین‌آلات برندهای پیشرو جهانی مانند لونکینگ، محصولات متنوعی در تناژ 1.8 تا 5.5 تن ارائه می‌دهد و شبکه خدمات پس از فروش گسترده‌ای در سراسر کشور دارد. صنعتی هلی‌خودرو بیش از بیست سال سابقه مونتاژ CKD انواع لودر و بیل مکانیکی با سهم ساخت داخل تا 45٪ و ظرفیت تولید سالانه حدود ۱۰۰۰ دستگاه را داراست. هپکو اما به‌عنوان قدیمی‌ترین و بزرگ‌ترین تولیدکننده ماشین‌آلات سنگین در ایران و خاورمیانه، از دهه ۱۳۵۰ با تولید انواع بیل مکانیکی، لودر، بلدوزر و تجهیزات معدنی شناخته می‌شود و علاوه بر خطوط تولید متمركز در اراک، دارای گواهینامه‌های ISO و OHSAS است.
تیراژه ماشین
- تأسیس و زمینه فعالیت:
تیراژه ماشین زیرمجموعه گروه صنعتی تیراژ است که از سال ۱۳۴۳ فعالیت خود را در پروژه‌های عمرانی و ملی آغاز کرد و امروز در حوزه واردات، تولید و مونتاژ ماشین‌آلات راه‌سازی و معدنی فعالیت می‌کند. - محصولات کلیدی:
- لودرهای سری TML18، TML30، TML50 و TML55 با تناژ 1.8 تا 5.5 تن؛
- مینی‌لودر CDM312 و بیل مکانیکی TME225 برای فضای محدود شهری
- شبکه خدمات و گارانتی:
ارائه آموزش اپراتوری، سرویس و نگه‌داری، گارانتی ۲۰۰۰ ساعت وارانتی و ۱۰ سال خدمات پس از فروش از طریق نمایندگی‌های فعال در سراسر ایران - ویژگی متمایز:
همکاری با برند لونکینگ (Lonking) چین و بهره‌گیری از فناوری‌های روز برای تولید لودرهای اقتصادی و کم‌استهلاک
صنعتی هلی‌خودرو (هلیکو)
- تاریخچه و ساختار:
شرکت صنعتی هلی‌خودرو (هلیکو) در سوادکوه با بیش از ۲۰ سال سابقه و با واردات قطعات CKD و مونتاژ انواع ماشین‌آلات راه‌سازی، عمرانی و معدنی شروع به کار کرد. - ظرفیت تولید و بومی‌سازی:
ظرفیت سالانه حدود ۱۰۰۰ دستگاه انواع لودر چرخ لاستیکی، بیل مکانیکی زنجیری و بکهولودر؛ سهم بومی‌سازی قطعات ۴۵٪ (در دست ارتقا به ۶۰٪) - محصولات شاخص:
- لودر Yutong 956H با موتور Cummins 220 hp و گیربکس ZF 4WG200 اتوشیفت
- بیل زنجیری HE220 LC-9 برای عملیات سنگین معدنی و عمرانی.
- ویژگی متمایز:
تمرکز بر ارتقاء کیفیت مونتاژ، استهلاک پایین و سهولت تعمیر در شرایط سخت جغرافیایی سوادی‌کوه.
هپکو
- تأسیس و پیشینه:
شرکت هپکو در سال ۱۳۵۱ (۱۹۷۲ میلادی) در شهر اراک توسط ایدرو و بخش خصوصی تأسیس شد و به‌عنوان اولین و بزرگ‌ترین سازنده تجهیزات سنگین در ایران و خاورمیانه شناخته می‌شود - محصولات متنوع:
تولید انواع بیل مکانیکی (PC1250, PC1800, PC2000, PC4000)، لودرهای چرخ‌دار، بلدوزر، دامپر و تجهیزات بخش‌های نفت، گاز، فولاد و کشاورزی - استانداردها و گواهینامه‌ها:
دارنده گواهینامه‌های ISO 9001:2015، ISO 14001، OHSAS 18001 و عضویت در انجمن‌های تحقیق و توسعه معادن. - شبکه فروش و خدمات:
دفتر مرکزی در تهران و مجتمع تولیدی در اراک با امکان پشتیبانی از پروژه‌های بزرگ زیرساختی و معدنی ایران.
سخن پایانی
با توجه به تجربه غنی هپکو در تولید تجهیزات سنگین، رویکرد بومی‌سازی قطعات هلیکو و شبکه خدمات گسترده تیراژه ماشین، همگرایی این سه شرکت می‌تواند به تحقق خودکفایی صنعتی و ارتقای کیفیت ماشین‌آلات سنگین در ایران بینجامد.
سرمایه‌گذاری در توسعه فناوری‌های نوین، افزایش سهم ساخت داخل تا بیش از ۶۰٪ و تقویت زنجیره تأمین از طریق همکاری مشترک و انتقال دانش فنی، کلید پایداری و رقابت‌پذیری این صنعت در بازارهای منطقه‌ای و جهانی خواهد بود
توجه ویژه به آموزش نیروی انسانی، ارتقای استانداردهای مدیریت کیفیت (ISO 9001) و ایمنی (OHSAS 18001) و تضمین خدمات پس از فروش قوی، اجزای مکمل تولید هستند که باعث افزایش اعتماد مشتریان و توسعه پایدار صنعت ماشین‌آلات راه‌سازی در کشور خواهد شد
بدون دیدگاه